Ο σπουδαιότερος συνεχιστής των λαϊκών εθίμων, λέει η λαογραφία, είναι το παιδί. Γιατί παρακολουθεί με εξαιρετικό ενδιαφέρον και βιώνει εντυπωσιακά κάποιες καταστάσεις. Αλλά και γιατί οι μεγαλύτεροι διατηρούν πολλά έθιμα, για χάρη του παιδιού.
Από τη γενιά αυτή εξαρτάται κατά πόσο και πώς θα συνεχιστεί η Ποντιακή παράδοση
Οικογένεια
Η πρώτη πηγή αφορά στην οικογενειακή του αυτογνωσία. Από ποια περιοχή του Πόντου κατάγομαι; Πώς ήταν το επίθετο του παππού μου και της γιαγιάς μου στον Πόντο; Εξετάζοντας τα Ποντιακά επίθετα διαπιστώνουμε πως ταξινομούνται σε επώνυμα που προέρχονται από πατρώνυμα, επαγγέλματα, τοπωνύμια ή παρατσούκλια.
Ποιο ήταν το παρατσούκλι του; (και μη μου πείτε ότι δεν είχε). Ποια παραμύθια μου έλεγε πριν κοιμηθώ; Ποιο τραγούδι;
Βιβλία – Διαδίκτυο
Γνωρίζοντας όλα αυτά, πάμε στη δεύτερη πηγή. Τα βιβλία και το διαδίκτυο. Υπάρχουν βιβλία που αναφέρονται στο χωριό μου στον Πόντο; Που μπορώ να βρω στοιχεία για τη γενικότερη ιστορία της περιοχής;
Πρέπει να διαβάζουμε για τον Πόντο. Μόνο τότε συνειδητοποιούμε γιατί είμαστε περήφανοι ως Πόντιοι. Αλλά και πόσα λίγα πράγματα γνωρίζουμε για τον Πόντο, λίγα όχι λόγω της Γενοκτονίας, ούτε λόγω του ξεριζωμού, αλλά γιατί δε διαβάζουμε.
Ο Πόντος
Και αφού διαβάσουμε για τον Πόντο, η τρίτη πηγή είναι ο ίδιος ο Πόντος. Μια επίσκεψη στη πατρίδα όχι μόνο ζωντανεύει αυτά που χρόνια διαβάσαμε, αλλά και μας επανασυνδέει βιολογικά με τον Πόντο.
Επαναφορτίζει, θα λέγαμε, την Ποντιακή πλευρά του DNA μας
Μη λησμονούμε ότι κάθε Ποντιακό τραγούδι που λέμε τώρα και μας εκφράζει, εκεί παίρνει σάρκα και οστά. Δε μπορείς να καταλάβεις τι σημαίνει «ση δείσαν μαθεμένος», αν δε νιώσεις το μυστήριο που σου προκαλεί η «δείσα» του Πόντου. Δε μπορεί να τραγουδάς «Ακρίτας κάστρον έχτιζεν», αν δε δεις τα 35 κάστρα που σώζονται σήμερα μόνο στην Κιμισχανά.
Η αλήθεια είναι ότι σε τέτοιες περιπτώσεις νιώθεις ότι ξυπνά η κυτταρική σου μνήμη και ότι τα χώματα που πατάς σε γνωρίζουν…
Δείτε επίσης: Ο θεσμός της οικογένειας στον Πόντο
Μυροφόρα Ευσταθιάδου – Εθνολόγος