Ο Αθωνίτης ιερομόναχος Γαβριήλ, σαν γύρισε από την «Πόλη των ονείρων» του, εκείνο το Πάσχα του 1953, δεν έχανε ευκαιρία να διηγείται τον πόνο και τα δάκρυα των κρυπτοχριστιανών. Τους οποίους γνώρισε ως πνευματικός, στα «μυστικά δώματα» του Πατριαρχείου.
Στις μέρες μας ο κρυπτοχριστιανισμός αποκαλύπτεται και συζητιέται όλο και περισσότερο
Κρυπτοχριστιανοί
Μεγάλη Τετάρτη πρωί του είπαν εμπιστευτικώς ότι στο επάνω παρεκκλήσιο, που συνέχεται με τον κεντρικό ναό, τον περιμένουν κάποιοι ξένοι από μακριά. Για να εξομολογηθούν και να μεταλάβουν.
Πράγματι, στο ημίφως του υπερώου, διέκρινε καμιά δεκαριά άνδρες χωρικούς. Οι οποίοι στο αντίκρυσμα του, έβαλαν όλοι τους μετάνοια. Και ο γεροντότερος του είπε στη Ποντιακή διάλεκτο:
«Είμες Χριστιανοί, Πάτερ, α σον Πόντον, και λαλεύομεν (φιλούμε) τα πόδα σου, να ξαγουρεύομεν (να εξομολογηθούμε) και μεταλάβομεν σήμερον και απές να λέομεν στην Αγιωσύνην σου… ντό θέλομεν ένα κι’ άλλον».
Ευτυχώς που ο γέρων Γαβριήλ είχε συναναστραφεί πριν από χρόνια με Ποντίους πρόσφυγες στη Μακεδονία και καταλάβαινε κάπως την γλώσσα τους. Έτσι, έμαθε από τους εξομολογούμενους ότι εδώ και πάρα πολλά χρόνια ολόκληρο το χωριό τους είναι κρυπτοχριστιανοί.
Οι κρυπτοχριστιανοί, φανερά είναι Οθωμανοί και Τούρκοι, ενώ στα κρυφά είναι Χριστιανοί και Έλληνες και περιμένουνε να τους γλυτώσει ο Θεός από την σκλαβιά.
Στα φανερά και στα κρυφά
Ότι στα φανερά λέγονται Χασάνηδες και Μεμέτηδες, και τα πραγματικά τους ονόματα είναι Γιωρίκας (Γεώργιος), Αναστάς (Αναστάσιος) κ.ο.κ.
Ότι έχουν έναν δικό τους δήθεν Χόντζα, αλλά ούτε περιτομή κάνουν, ούτε ραμαζάνια και μπαϊράμια. Ότι πριν από την «ανταλλαγή», έπαιρναν παπά από γειτονικά Χριστιανικά χωριά και στα κρυφά τους βάπτιζε, τους στεφάνωνε, τους λειτουργούσε τις μεγάλες γιορτές και μετελάμβαναν.
Ότι τώρα δεν υπάρχει πουθενά παπάς και έρχονται αναγκαστικά στην Πόλη, λίγοι – λίγοι, δήθεν για δουλειές και γίνονται Χριστιανοί.
Νεοβάπτισμα
Μετά την εξομολόγηση έμειναν σύμφωνοι να ξαναπάνε αργά το βράδυ, μαζί με τις γυναίκες και τα παιδιά τους. Και μέσα στην νύχτα μυστικά να γίνει η βάφτιση των παιδιών. Έτσι και έγινε.
Το βράδυ, σαν ησύχασε ο κόσμος, ήρθανε όλοι με τις οικογένειες τους τμηματικά και με προφυλάξεις. Εξομολογήθηκαν οι γυναίκες και κοντά στα μεσάνυχτα έγινε στο παρεκκλήσιο η βάφτιση. Το μύρωμα και ο εκκλησιασμός των παιδιών.
Ο λειτουργός πνευματικός γέρων Γαβριήλ λαβών τα Άγια, εκφωνεί:
Μετά φόβου Θεού πίστεως και αγάπης προσέλθετε…
– Μεταλαμβάνει ο δούλος του Θεού;
– Αναστάς
– Μεταλαμβάνει η δούλη του Θεού;
– Παρέσσα
Μετά το νεοβάπτισμα τον πλησιάζουν οι δυο γεροντότεροι και του λένε:
«Ατώρα πάτερ, να λέομεν σε έναν κι’ άλλον, τ’ εμέτερον τα δουλείας. Σ’ εμέτερον το χωρίον Ποπάν ‘κ έχομεν. Ανάστασιν ‘κι ξέρομεν αδά σα τριάντα χρονίας. Ντό ψυήν να δίομεν σον Θεόν, Πάτερ; Τα παιδία μουν αντρέβουν χωρίς Ποπάν. Στεφάν ποίος να θέκει τα στο αφκάλ;
Άχ! αφορισμένον σκλαβίαν. Πάσχα έρχετεν Πάτερ, και να κάνεις μας και ίνα Ανάστασιν, ν’ ακούσουμε ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ κι απές ας πεθάσκομεν»
Ο Κρυπτοχριστιανισμός στη Τουρκία
Στις μέρες μας το φαινόμενο του κρυπτοχριστιανισμού αποκαλύπτεται και συζητιέται όλο και περισσότερο. Τούρκοι σκηνοθέτες και ηθοποιοί παρουσιάζουν, μέσα στην Τουρκία, ταινία μεγάλου μήκους με θέμα τους κρυπτοχριστιανούς του Πόντου.
Τουρκάλες με μαντήλες και φερετζέδες ανάβουν κεριά σε εκκλησίες της Κωνσταντινούπολης και κάνουν τάματα σε Αγίους. Τούρκοι πανεπιστημιακοί και δημοσιογράφοι μιλάνε ανοιχτά για την έκταση του κρυπτοχριστιανισμού στη Τουρκία.
Γνωστοποιούνται μέσω τηλεοράσεως και διαδικτύου, ολόκληρα χωριά του Πόντου. Όπου μιλάνε Ελληνικά και στα κρυφά πιστεύουνε σε Τριαδικό Θεό και Παναγία!
Τούρκοι Αλεβήτες (περί τα 25 εκατομμύρια) κρατάνε κομποσχοίνια και ανάβουν στις τελετές τους θυμιατά και λαμπάδες
Λέτε να ήρθε το «πλήρωμα του χρόνου» για την πραγματοποίηση της προφητείας του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, που έλεγε: «Από τους Τούρκους το 1/3 θα χαθεί, το άλλο τρίτο θα βαπτισθεί και μονάχα το 1/3 θα πάει στην Κόκκινη Μηλιά»;
Διαβάστε επίσης: Με Ελληνορθόδοξη συνείδηση
Διάλογοι στην Ποντιακή διάλεκτο: Από το βιβλίο του γέροντα Γαβριήλ Διονυσιάτη «Νοσταλγίαι και Αναμνήσεις»