Στις 11 Αυγούστου 2023 έφυγε πρόωρα και άδικα, στα 72 της χρόνια, η Λιζέτα Νικολάου, η «γερακίνα του Πόντου», βυθίζοντας στο πένθος τον Ποντιακό Ελληνισμό και όχι μόνο.
Η αγαπημένη τραγουδίστρια του Ποντιακού Ελληνισμού
Σίγησε η γερακίνα του Πόντου
Το θαύμα που περίμεναν οι δικοί της άνθρωποι λίγο πριν από τη μεγάλη γιορτή της Παναγίας δεν ήρθε ποτέ. Η κατάστασή της χαρακτηρίστηκε εξαρχής από εξαιρετικά κρίσιμη έως μη αναστρέψιμη. Τελικά την Παρασκευή 11 Αυγούστου 2023 η αγαπημένη ερμηνεύτρια έφυγε από τη ζωή. Η «γερακίνα του Πόντου» και η σπουδαία της φωνή σίγησε για πάντα.
Η θλιβερή είδηση έγινε γνωστή μέσα από ανάρτηση της Ελένης Δήμου, στα social media, η οποία έγραψε:
«Πόσο κρίμα. Πόσο κρίμα. Καλό ταξίδι, Λιζετάκι μου, όπως σου έλεγα πάντα»
Η τελευταία δημόσια εμφάνισή της Λιζέτας Νικολάου έγινε πριν μερικές εβδομάσες, σε συναυλία που δόθηκε στη Γλυφάδα, μαζί με τη στενή της φίλη Ελένη Ροδά. Η οποία στο άκουσμα της τραγικής είδησης σχεδόν κατέρρευσε.
Πριν από την πτώση που έφερε και το άδοξο τέλος της, η Λιζέτα Νικολάου δεν αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας. Έτσι, με τίποτα δεν μπορούσε να φανταστεί κάποιος πως θα την χάναμε τόσο γρήγορα και άδικα.
Ελισάβετ Κατικαρίδου
Η Ελισάβετ Κατικαρίδου, όπως ήταν το πραγματικό όνομα της, γεννήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 1951 στην Καλαμαριά, από Πόντιους πρόσφυγες γονείς. Στη Θεσσαλονίκη ασχολήθηκε με το τραγούδι από τα μαθητικά της χρόνια και ουσιαστικά ξεκίνησε και την καριέρα της.
Ποτέ δεν είπε ότι θα γίνει τραγουδίστρια. Ξεκίνησε, όταν πήγαινε γυμνάσιο, σε μια μπουάτ να τραγουδάει χωρίς μικρόφωνο, κρυφά από τον πατέρα της. Όμως όταν ο πατέρας της την άκουσε για πρώτη φώρα, είπε ότι η «μπέμπα», δηλαδή η Λιζέτα Νικολάου, τραγουδάει καλύτερα από τη Μοσχολιού.
Έπειτα από πρόταση που της έγινε πέρασε από ακρόαση για να κάνει δεύτερες φωνές στα «Δειλινά». Όπου τη δεκαετία του 1970 εμφανιζόταν η αφρόκρεμα του Ελληνικού πενταγράμμου (Στράτος Διονυσίου, Γιάννης Πάριος, Γιώργος Νταλάρας, Χάρις Αλεξίου). Στα «Δειλινά» η Λιζέτα παρέμεινε πολλές σεζόν, όπου πλέον εμφανιζόταν ως μόνιμη παρτενέρ του Στράτου Διονυσίου.
Ο Τάκης Σούκας ήταν αυτόυ που της έδωσε και καθιέρωσε το επώνυμο «Νικολάου»
Η Λιζέτα Νικολάου έγινε γνωστή στο πανελλήνιο από το 1973 και μετά, όταν έκανε την είσοδό της στη δισκογραφία με δυο τραγούδια του Τάκη Σούκα, σε στίχους Ηρακλή Παπασιδέρη.
Η Λιζέτα Νικολάου έχει ερμηνεύσει τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη. Ενώ πρωτοπαρουσιάστηκε με μεγάλους δημιουργούς και ερμηνευτές, τον Γιάννη Μαρκόπουλο, τον Βασίλη Τσιτσάνη, τον Χαράλαμπο Γαργανουράκη, τη Βίκυ Μοσχολιού, τη Δήμητρα Γαλάνη.
Το 1977 κυκλοφόρησε ο πρώτος προσωπικός δίσκος της με τίτλο «Το χαμόγελο της Λιζέτας» με τραγούδια που υπέγραφαν ορισμένοι από τους σπουδαιότερους Ελληνες δημιουργούς, όπως ο Δήμος Μούτσης, ο Γιάννης Σπανός, ο Βασίλης Τσιτσάνης και ο Γιάννης Μαρκόπουλος.
Μερικά από τα τραγούδια που έχει ερμηνεύσει είναι: «Της γερακίνας γιος», «Άσπρα, κόκκινα, κίτρινα, μπλε», «Που να πω τα βάσανά μου», «Μαυρομάτα», «Απόψε να μην κοιμηθείς».
Στην προσωπική της ζωή, από το 1978 έως και το 1983, η Ελισάβετ Κατικαρίδου (Λιζέτα Νικολάου) υπήρξε παντρεμένη με τον Γιώργο Λιάνη, με τον οποίο απέκτησε έναν γιο, τον Αλέξανδρο.
Ποντιακά τραγούδια με τη Λιζέτα Νικολάου
Γεννημένη στην Καλαμαριά από Πόντιους πρόσφυγες γονείς, η Λιζέτα Νικολάου ήταν απίθανο να ξεφύγει από το Ποντιακό πεντάγραμμο και το Ποντιακό τραγούδι. Εξάλλου η διαδρομή της είναι στενά συνδεδεμένη με τη μουσική παράδοση και τα τραγούδια του Πόντου, με την ηχογράφηση δυο δίσκων, καθώς και με δεκάδες συναυλίες και εκδηλώσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Η Λιζέτα Νικολάου, μέσα από την τέχνη, τίμησε την Ποντιακή καταγωγή της
- Το 1985 κυκλοφόρησε ο δίσκος με τίτλο «Ποντιακά τραγούδια με τη Λιζέτα Νικολάου». Ο οποίος γεννήθηκε μέσα από την τηλεοπτική σειρά της ΕΡΤ «Το μεγάλο χρέος», η οποία ήταν αφιερωμένη στην ιστορία του Πόντου.
- Επτά χρόνια αργότερα βγήκε ο δεύτερος δίσκος της Λιζέτας με παραδοσιακά, Ποντιακά τραγούδια, με τίτλο «Τέρεν, μάνα, πώς χορεύω».
- Το 1995 κυκλοφόρησαν επίσης τα «Τραγούδια του πατέρα μου», ενώ ακολούθησε η «Ποντιακή Ραψωδία» το 1997.
Το μεγάλο χρέος
Για την τηλεοπτική σειρά της ΕΡΤ «Το μεγάλο χρέος», σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ιατρόπουλου, την οποία είχε αφιερώσει στη μνήμη του πατέρα της, η Λιζέτα Νικολάου είχε δηλώσει:
«Το όνειρό μου ήταν τότε, να κάνω κάτι για το Ποντιακό στοιχείο, σε δίσκο. Και έγινε πραγματικότητα με το να μας δώσουν 6 σαρανταπεντάλεπτα ντοκιμαντέρ, σε σενάριο του Δημήτρη Ιατρόπουλου, που έγινε πάρα πολύ ωραία δουλειά.
Ούτε καν σκέφτηκα ότι θα ‘πρεπε να πληρωθώ απ ’αυτό το πράγμα. Όλα διατέθηκαν για το μεγάλο συγκρότημα που είχαμε. Όλα εκεί τα διαθέσαμε.
Είχαμε μαζέψει πάρα πολύ ωραίο υλικό, μίλησαν μάρτυρες, Πόντιοι, διανοούμενοι, καθηγητές. Πάρα πολύ ωραία δουλειά με παραδοσιακά τραγούδια και μουσικές. Με τον Γιώργο Αμαραντίδη τον συγχωρεμένο, που μου έμαθε κι αυτός πάρα πολλά πράγματα, όπως και ο Κωστίκας ο Τσακαλίδης παλαιότερα»
Για τις εμφανίσεις της σε εκπομπές στην τηλεόραση, εκείνη την εποχή, όπου πάντα ερμήνευε τουλάχιστον και ένα Ποντιακό τραγούδι, η Λιζέτα Νικολάου είχε πει:
«Τότε, εκείνη την εποχή ο κόσμος ντρεπόταν να λένε ότι είναι Πόντιοι. Εγώ έβγαινα, παρόλο που είχα τα δικά μου τραγούδια, έκανα πολλά «ζωντανά» για την τηλεόραση ή «playback», κάναμε εξωτερικά γυρίσματα. Έκανα πάρα πολλές εκπομπές τότε με τον Παπαστεφάνου και πάντοτε έπαιρνα μια λύρα μαζί μου κι έλεγα και ένα Ποντιακό τραγούδι.
Τέσσερα τραγούδια να πω; Το ένα θα είναι Ποντιακό έλεγα. Έβγαζα απ’τα δικά μου. Και τραγουδούσα με τον λυράρη, κάποια Ποντιακά τραγούδια»
Το παράπονο της
Η Λιζέτα Νικολάου είχε όμως και ένα παράπονο:
«Στήριξα πάρα πολλούς Συλλόγους αφιλοκερδώς και να το πω σαν παράπονο. Ξεχάσανε, όταν κάνανε κάποια πράγματα, πως πρέπει να φωνάξουν τη Λιζέτα.
Με πιάνει το παράπονο όταν με καλούν σε κάποιες εκδηλώσεις, που θα εμφανιστεί κάποιος ή κάποια κοπέλα, είτε κάποιος λυράρης κι εγώ να πάω να παρακολουθήσω από κάτω»
Κλείνωντας αυτό το αφιέρωμα στη «γερακίνα του Πόντου», ας παραθέσουμε ένα βίντεο όπου η Λιζέτα Νικολάου αφηγείται την ιστορία της κυκλοφορίας του πρώτου δίσκου της. Θα την ακούσουμε επίσης να ερμηνεύει και τρία παραδοσιακά τραγούδια του Πόντου.