Στην Αυστραλία και συγκεκριμένα στη Μελβούρνη, η «Ποντιακή Εστία Μελβούρνης» που έχει χαρακτηριστεί ως το «κέντρο πολιτισμού των αποδήμων Ποντίων» και φέτος τις γιορτές θα αναβιώσει το δρώμενο των Μωμόγερων.
Αναβίωση του δρώμενου – εθίμου στη Μελβούρνη της Αυστραλίας
Ποντιακή Εστία Μελβούρνης
Ως φορέας που σέβεται την πολιτιστική κληρονομιά της «σκλαβωμένης μας πατρίδας», ως συλλογικό όργανο που υπηρετεί πιστά την παράδοση, τα ήθη και έθιμα, η νεολαία της Ποντιακής Εστίας εδώ και αρκετό καιρό (και μέσω ηλεκτρονικών μέσων, λόγω εγκλεισμού), προετοιμάζεται πυρετωδώς, προκειμένου να παρουσιάσουν στα μέλη το δρώμενο αυτό.
Θα επισκεφτούν τα σπίτια των μελών, για τα κάλαντα καθώς και για το δρώμενο των Μωμόγερων, όπως γινόταν στα Λιβερά της Τραπεζούντας, και όπως γίνεται στα χωριά της Ελλάδας σήμερα.
Θα πρέπει να σημειωθεί πως η νεολαία της Ποντιακής Εστίας, απαρτίζεται από παιδιά της τρίτης και τέταρτης γενιάς (Ελληνο-Αυστραλοί): λύρα, αγγείο, νταούλι, τραγούδι, χορός, δρώμενο. Λόγω τον αριθμό των μελών, των σπιτικών, για πρακτικούς λόγους, θα ξεκινήσουν λίγες μέρες πριν τα Χριστούγεννα.
Το έθιμο – δρώμενο των Μωμόγερων
Το έθιμο των Μωμόγερων πιστεύεται ότι προέρχεται από την αρχαία Ελλάδα, λόγω της ομοιότητάς του με τον διθύραμβο. Οι θεωρίες που κυριαρχούν υποστηρίζουν ότι οι Μωμόγεροι είτε ήταν οι δώδεκα ιερείς του Μώμου, θεού του γέλιου και της σάτιρας, είτε σύμβολα των στρατηγών του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Το έθιμο είχε αρχικά τελετουργικό χαρακτήρα, στη συνέχεια όμως μεταβλήθηκε λόγω των επιδράσεων που δέχτηκαν οι Μωμόγεροι, τόσο από το περιβάλλον τους, όσο και από τις γειτονικές κουλτούρες.
Τα στοιχεία που είχαν πάρει από την αρχαϊκή περίοδο αντικαταστάθηκαν από άλλα της βυζαντινής περιόδου που βίωναν. Οι Μωμόγεροι αργότερα εξελίχτηκαν σε δρώμενο, με επίκεντρο τη σάτιρα, τον έρωτα και την ψυχαγωγία.
Το έθιμο των Μωμόγερων έχει πάνω από πενήντα παραλλαγές. Ωστόσο, μέχρι σήμερα έχει διατηρηθεί μόνο εκείνη που προέρχεται από το χωριό Λιβερά της Τραπεζούντας.
Η παραλλαγή της Λιβεράς επιβιώνει σήμερα κατά τη διάρκεια του Δωδεκαημέρου σε οκτώ κοινότητες του νομού Κοζάνης: Τετράλοφος, Αλωνάκια, Σκήτη, Άγιος Δημήτριος, Πρωτοχώρι, Ασβεστόπετρα, Καρυοχώρι και Κομνηνά.
Σε όλα τα χωριά η δομή του εθίμου παραμένει ίδια, με ελάχιστες παραλλαγές στον βηματισμό και τα παραγγέλματα
Στο έθιμο αυτό, παραδοσιακά μέρος των συμμετεχόντων φοράνε τομάρια ζώων όπως λύκων και τράγων. Ενώ άλλοι ντύνονται με στολές ανθρώπων οπλισμένων με σπαθιά και έχουν την μορφή γεροντικών προσώπων.
– Διαβάστε επίσης: Οι Μωμόγεροι – Μαμώεροι
Παρακολουθήστε στο παρακάτω βίντεο, το αντίστοιχο δρώμενο των Μωμόγερων κατά τα Θεοφάνεια, το 2020 στη Μελβούρνη…