Πολλοί λίγοι γνωρίζουν ότι στην Αρκαδία υπάρχει ένα «κρυφό» εκκλησάκι, η «Παναγία του Κολοκοτρώνη». Το οποίο ανοικοδομήθηκε, έτσι ώστε να εκπληρώσει ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ένα τάμα του.
Το άγνωστο εκκλησάκι, τάμα του Γέρου του Μοριά
Μοναστήρι του Κολοκοτρώνη
Λίγα μόλις χιλιόμετρα έξω από τη Μεγαλόπολη, στο δρόμο που οδηγεί προς την πανέμορφη και εξίσου ιστορική Καρύταινα, μέσα σε κοιλάδες καλυμένες από ψηλή βλάστηση, βρίσκεται η «Ιερά Μονή Παναγίας Κολοκοτρώνη» ή αλλιώς «Μοναστήρι του Κολοκοτρώνη».
Το παλιό αυτό μοναστήρι, που συνήθως αναφέρεται ως «Αγία Μονή» πιστεύεται ότι υπήρχε από τον 14ο αιώνα.
Το εκκλησάκι που φτιάχτηκε για να εκπληρώσει ένα τάμα του ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, σήμερα βρίσκεται περίκλειστο, για λόγους προστασίας του, εντός νεώτερου κτίσματος, γνωστό ως το «Μοναστήρι του Κολοκοτρώνη».
Ολόκληρο το οικοδόμημα είναι λιθόκτιστο, σε σχήμα παραλληλόγραμμο. Ενώ πάνω από τη θολωτή του είσοδο υπάρχει επιγραφή με το όνομα του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη. Αριστερά υπάρχουν εντοιχισμένες πλάκες και αρχιτεκτονικά μέλη που μεταφέρθηκαν από το αρχαίο θέατρο της Μεγαλόπολης.
Το καθολικό, μαυρισμένο από τις καταστροφές, ανήκει στον τύπο της μονόκλιτης βασιλικής και είναι αγιογραφημένο από λαϊκό ζωγράφο του 18ου αιώνα.
Το «Μοναστήρι του Κολοκοτρώνη» είναι αφιερωμένο στη Κοίμηση της Θεοτόκου και εορτάζει στις 15 Αυγούστου
«Σταμάτησα και είδα ένα εκκλησάκι. Κατέβηκα από τ’ άλογό μου, το έδεσα σε ένα δένδρο και πήγα μέσα και γονάτισα και είπα: Παναγιά μου! Και τα μάτια μου γιόμισαν δάκρυα… Παναγιά μου, βοήθα και πάλι τους Έλληνες να ψυχωθούνε!»
Στρατηγός Θεόδωρος Κολοκοτρώνης
Το τάμα του Κολοκοτρώνη
Στην περίοδο της δεύτερης Τουρκοκρατίας, από το 1715 έως το 1821, η σημαντικότερη μαρτυρία που έχουμε είναι του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Αφηγείται ο Γέρος του Μοριά, στα απομνημονεύματά του:
«Μια φορά επήγα εις το πανηγύρι της Αγίας Μονής. Αυτό το μοναστήρι ήταν μεγάλο και εχαλάσθη εις την πρώτη Τουρκιά. Όταν επέρασα, ήτον μια μάνδρα χαλασμένη και σκεπασμένη εκκλησιά με κλάδους δένδρων.
Τότε έταξα ότι: Παναγιά μου, βοήθησέ μας να ελευθερώσωμεν την Πατρίδα μας από τον Τύραννο και να σε φκιάσω καθώς ήσουν και πρώτα. Με εβοήθησε, και εις τον δεύτερον χρόνον της επαναστάσεώς μας επλήρωσα το τάμα μου και την έφκιασα»
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης εκπλήρωσε το τάμα του το 1823.
Κύριο χαρακτηριστικό αυτής της ανοικοδόμησης ήταν η κατασκευή της ιδιαίτερης δυτικής όψης της Μονής. Εκεί όπου στο θύρωμα της εισόδου βρίσκεται η μαρμάρινη πλάκα, με τη σκαλισμένη επιγραφή «εόδωρος κοΛοκοτροΝις 1804». Εσωτερικά, ο ναός διακοσμήθηκε με λαϊκότροπες αγιογραφίες.
Είναι συγκινητικό ότι ως ημερομηνία ανοικοδόμησης δεν γράφτηκε το έτος πραγματοποίησης του τάματος, αλλά το έτος κατά το οποίο ο Κολοκοτρώνης έκανε το τάμα του.
Έκτοτε το εκκλησάκι υπέστη ποικίλες φθορές. Σήμερα η περιοχή γύρω από το καθολικό έχει αναπλασθεί με κρήνη, χώρο στάθμευσης και βοηθητικά κτήρια. Ενώ σε κοντινό ύψωμα στα δυτικά έχει στηθεί προτομή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.
Η εκκλησία είναι σε καλή κατάσταση (και κλειστή). Στα (νεότερα) κελιά διαμένουν 2 καλόγεροι και ο χώρος χρησιμοποιείται για εορταστικές εκδηλώσεις στις 15 Αυγούστου.
Διαβάστε επίσης: Αρκαδία – Το λίκνο των Ποντίων
Φωτογραφία άρθρου: topoguide.gr