Πρόκειται για την ιστορία ενός κοριτσιού που χάθηκε στο διωγμό του Ποντιακού Ελληνισμού. Μέσα από τις σελίδες αυτού του βιβλίου αναδύεται όλα το δράμα του Ποντιακού Ελληνισμού, από την αρχή έως τις μέρες μας…
Η ιστορία του βιβλίου καταγράφηκε ύστερα από μαρτυρίες και επεξεργασία ιστορικών πηγών
Ο ξεριζωμός και η προσφυγιά
Κουρελιασμένα και νηστικά προσφυγόπουλα που τριγυρνούσαν χαμένα, έβρισκαν να φωλιάσουν σε «σπλαχνικά» Τούρκικα σπίτια. Η ταλαιπωρία του ξεριζωμού και η πείνα που πέρασαν, θέριωνε μέσα τους τον φόβο να ακολουθήσουν άγνωστους ανθρώπους.
Οι Τούρκικες οικογένειες που τα έκαναν δικά τους και οι Ελληνικές που τα είχαν χάσει, δεν μιλούσαν για το περιστατικό…
Έτσι και η Ταμάμα, η οποία επέζησε της Γενοκτονίας, βρήκε καταφύγιο σε μια Τουρκική οικογένεια ενός Τούρκοι αξιωματικού, ζώντας για δεκαετίες με άλλο όνομα. Στα γεράματα της, άρχισε να μιλάει τη μητρική της γλώσσα και να ζητάει να πάει στο χωριό της. Γεγονός που σηματοδοτεί την περίτρανη απόδειξη ότι… η ταυτότητα δεν χάνεται, ως το τέλος της ζωής.
Απόσπασμα από το βιβλίο «Ταμάμα»
Όταν ήρθε και η σειρά του, ο Παπαγιάννης σήκωσε τον άρρωστο αδερφό του από το κρεβάτι και πήγαν στο προαύλιο της εκκλησίας. 480 ψυχές ξεκίνησαν την Κυριακή 16 Νοεμβρίου 1916, ώρα 11, για το δρόμο του Γολγοθά. Μόλις οι τελευταίοι Χριστιανοί άφηναν το χωριό, παίρνοντας το δρόμο για τα βουνά, φανατισμένοι Νεότουρκοι Τσέτες μαζεύτηκαν κοντά στο τζαμί…
Από απέναντι και μέσα από το παράθυρο, ο Τούρκος γείτονας Ιμπραχήμ παρακολουθούσε με αγωνία να δει τι θα κάμουν. Σε λίγο έσπασαν την πόρτα του Παπαγιάννη, άρχισαν να πετάνε έξω τα υπάρχοντα του και ετοιμάζονταν για την μοιρασιά. Τότε η ψυχή του Ιμπραχήμ δεν άντεξε για το κακό που γινόταν στους γείτονές του και ιδιαίτερα στον φίλο του τον Παπαγιάννη. Άνοιξε την πόρτα, έτρεξε στην αυλή του Παπαγιάννη και φώναξε στους πλιατσικολόγους: Αλλαχτάν μπουλ (από το Θεό να το βρείτε). Ήταν το μόνο που πρόλαβε να φωνάξει ο Ιμπραχήμ, αφού η κατάρα του έσβησε με ένα πυροβολισμό. Η σφαίρα βρήκε τον Ιμπραχήμ στο μέτωπο και τον έριξε κάτω νεκρό…
Τέσσερις μέρες πέρασαν σαν αιώνας, από την ημέρα που ξεκίνησαν από την Εσπιε. Μέσα σε 4 μέρες, ο Παπαγιάννης έχασε τον αδελφό του και τον αγαπημένο του γιο, που με τόσες προσδοκίες έφερε στον κόσμο. Τίποτε πια δεν τον ενδιέφερε. Ούτε που θα πάνε, ούτε αν θα σωθούν ή αν θα χαθούν. Το ξημέρωμα βρήκε και άλλους νεκρούς. Τα περισσότερα θύματα ήταν μικρά παιδιά. Συνολικά 20 άτομα πέθαναν εκείνο το βράδυ. Μετά από ταλαιπωρίες και πορείες δυόμισι μηνών, τα υπολείμματα ενός ζωντανού χωριού έφτασαν στη Σεβάστεια, μόνο… 38 ψυχές.
Στοιχεία για το βιβλίο
- Συγγραφέας: Ανδρεάδης Γεώργιος
- ISBN: 9607083396
- Έτος έκδοσης: 2008
- Εκδόσεις: Γόρδιος
- Σελίδες: 184
- Ενδεικτική τιμή: 10€ – 13€
Η «Ταμάμα» έχει μεταφραστεί στη Ποντιακή διάλεκτο και σε άλλες 8 γλώσσες, ανάμεσα τους η Τουρκική και η Κινεζική! Η Τουρκική έκδοση του βιβλίου χαρακτηρίστηκε ως Best Seller ξένου βιβλίου, με την διάθεση ρεκόρ 250.000 αντιτύπων.
Στην Κινεζική έκδοση του βιβλίου, ο συγγραφέας και η μεταφράστρια κυρία Σου Κάϊ, εκχώρησαν τα δικαιώματα τους, υπέρ της ίδρυσης, Κέντρου Ελληνικού Πολιτισμού, στη Σανγκάη! Τα συγγραφικά δικαιώματα της Τουρκικής έκδοσης, έχουν εκχωρηθεί στην ΟΥΝΕΣΚΟ, για την αναστήλωση της ιστορικής Ιεράς Μονής της Παναγίας Σουμελά, στον Πόντο.
«Ταμάμα» η ταινία
Η ιστορία της ηρωίδας μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο στην Τουρκία, το 2004, από τη Yesim Ustaoglu, στην ταινία με τίτλο «Περιμένοντας τα σύννεφα» (Bulutlari beklerken). Μια κοινή Τουρκική, Γαλλική, Γερμανική και Ελληνική παραγωγή. Η ταινία κέρδισε το ειδικό βραβείο της κριτικής επιτροπής στο Φεστιβάλ Κωνσταντινούπολης. Προβλήθηκε και στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.
Τα γυρίσματα της ταινίας έγιναν στη Ριζούντα, την Τρίπολη του Πόντου και στα Πριγκηπόνησα. Επίσης στην πλατεία Αριστοτέλους και στο Επταπύργιο της Θεσσαλονίκης, στα χωριά της Δράμας: Μαρμαριά, Νικηφόρος και Υψηλή Ράχη. Καθώς και στην Καβάλα, στην παλιά πόλη και στο Υδραγωγείο.