Ο Πόντος είναι μια κατεξοχήν ορεινή περιοχή, στην οποία δεσπόζουν δύο οροσειρές, σχεδόν παράλληλα με τις ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Η μία είναι η οροσειρά του «Παρυάδρη» και η δεύτερη τα «Ποντιακά όρη».
Εδώ οι αισθήσεις δεν χορταίνουν τόση ομορφιά!
Οροσειρά του «Παρυάδρη»
Στην οροσειρά του «Παρυάδρη», που χωρίζει την περιοχή του Πόντου σε δύο μέρη, στον κύριο όγκο της βρίσκεται το βουνό «Ζύγανα», το οποίο ορθώνεται σε υψόμετρο 2.600 μέτρων. Η περιοχή βρίσκεται στην καρδιά του Πόντου, μεταξύ της Τραπεζούντας και της Αργυρούπολης.
Κατά τη γνώμη πολλών ιστορικών, το όρος «Ζύγανα» είναι ο «Θήχης» του Ξενοφώντα, που αναφέρεται στην «κάθοδο των Μυρίων».
Από το βουνό «Ζύγανα», η θέα των διαδοχικών πλαγιών της οροσειράς του «Παρυάδρη» δίνει την αίσθηση ότι εδώ είναι η ψηλότερη άκρη του κόσμου. Με τα παρχάρια (θερινά βοσκοτόπια) και τα πανύψηλα έλατα να απλώνονται… στην αγκαλιά τ’ ουρανού. Ενώ στη γύρω περιοχή συναντά κανείς πολλά αρχαία παρεκκλήσια.
Εδώ οι αισθήσεις δεν χορταίνουν τόση ομορφιά. Παρ’ όλα αυτά, το βουνό «Ζύγανα» είναι ψηλό και απότομο και στις δύο του πλευρές. Πολύ επικίνδυνο τη περίοδο του χειμώνα, λόγω των χιονοστιβάδων.
Πέρασμα της Ζύγανας
Το «πέρασμα της Ζύγανας» είναι μια ορεινή διάβαση σε υψόμετρο 2032 μέτρων. Βρίσκεται σε απόσταση 60 χλμ. από την Αργυρούπολη και 120 χλμ από την Τραπεζούντα.
Είναι το πιο δύσκολο σημείο της διαδρομής από τη Χαλδία προς τη Τραπεζούντα, καθώς ο καιρός σε αυτή τη ζώνη είναι ιδιαίτερα σκληρός και εξαιρετικά απρόβλεπτος.
Το πέρασμα της Ζύγανας είναι χιονισμένο 5 μήνες το χρόνο
Ιδιαίτερα τον χειμώνα, ο δρόμος που περνούσε υποχρεωτικά από το «πέρασμα της Ζύγανας» ήταν εξαιρετικά επικίνδυνος. Αφού εκτός από το πολύ χιόνι (αναφέρεται ότι κρατούσε μέχρι το καλοκαίρι) οι ταξιδιώτες έπρεπε να αντιμετωπίσουν και τη «δείσα» (ομίχλη).
Έτσι συνήθιζαν να λένε «Ας ση Ζύγαναν και ζήσον…». Αφού θεωρούσαν ότι όποιος περνούσε χειμώνα από εκεί, είχε στο μέλλον αυξημένες πιθανότητες να μην πάθει τίποτε.
Κοντά σε αυτή την παλιά ορεινή διάβαση πλέον έχει κατασκευαστεί ένα τούνελ, το οποίο διευκολύνει την πρόσβαση των κατοίκων και των ταξιδιωτών.
Σήμερα, στη περιοχή αυτή βρίσκεται ένα από τα πιο δημοφιλή χειμερινά θέρετρα της Τουρκίας