Η ΕΡΤ3 κάνει «Χριστούγεννα στο Χωριό», με ένα εορταστικό επεισόδιο στον Τετράλοφο Κοζάνης, στην αυλή της Παναγίας των Βλαχερνών. Μέσα από τους χορούς και τα τραγούδια τους, θα συγκινηθούμε όλοι με τις μνήμες τους.
Δευτέρα 25 Δεκεμβρίου 2023 στις 15:30,
ένα εορταστικό επεισόδιο μέσα από τη συχνότητα της ΕΡΤ3
Εορταστικό επεισόδιο στην ΕΡΤ3
Η γιορτή ξεκινάει με τα παραδοσιακά Ποντιακά κάλαντα, αφού εδώ όλοι σχεδόν, έχουν καταγωγή από την θρυλική Λιβερά του Πόντου.
Ο Κωστής Ζαφειράκης ανιχνεύει τα Χριστουγεννιάτικα έθιμα τους, με τους «Μωμόγερους» να κυριαρχούν. Ένα λαϊκό εθιμικό δρώμενο, που συμπεριλαμβάνεται στην άυλη πολιτιστική κληρονομιά της UNESCO.
Γιατί εδώ τους λένε «Κοτσαμάνια»; Ποιός τους εμπνεύστηκε, πότε και τι συμβολίζει το τελετουργικό τους;
Κουβεντιάζοντας με τους κατοίκους, ο Κωστής Ζαφειράκης, ανακαλύπτει στοιχεία για την καθημερινότητα τους, τα παρχάρια τους και όλες τις παραδόσεις τους.
Το μεγάλο Χριστουγεννιάτικο τραπέζι περιλαμβάνει Ποντιακές και κάποιες Θρακιώτικες συνταγές. Πώς φτιάχνεται η πεντανόστιμη ριζόπιτα; Και μέσα από τους χορούς και τα τραγούδια τους, συγκινούμαστε όλοι με τις μνήμες τους, που δεν σβήνουν ποτέ.
Μπορείτε να παρακολουθήσετε το εορταστικό επεισόδιο «Χριστούγεννα στο Χωριό», την Δευτέρα 25 Δεκεμβρίου στις 15:30 μέσα από την ΕΡΤ3, καθώς επίσης και από το ERTFLIX, την ψηφιακή πλατφόρμα της ΕΡΤ.
- Σενάριο – Αρχισυνταξία: Κωστής Ζαφειράκης
- Σκηνοθεσία: Κώστας Αυγέρης
Μωμόγεροι – Κοτσαμάνια
Οι «Μωμόγεροι» – «Κοτσαμάνια» κατά το Δωδεκαήμερο, στον Τετράλοφο Κοζάνης, γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι. Ξεσηκώνουν τους νοικοκυραίους με τις φωνές, τις κραυγές, τους θορύβους, τη μουσική, το χορό και τα τραγούδια τους και δίνουν ευχές για τη νέα χρονιά.
Το δρώμενο αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία συλλογικής ταυτότητας και αυτοπροσδιορισμού των Ποντίων. Το έθιμο μετέφεραν Πόντιοι πρόσφυγες στην Ελλάδα από τη Λιβερά της Ορεινής Τραπεζούντας, μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1923.
Οι «Μωμόγεροι» – «Κοτσαμάνια» είναι ένα εθιμικό δρώμενο, το οποίο οι μεγαλύτεροι σε ηλικία θεωρούν ηθικό χρέος να μεταδώσουν στις επόμενες γενιές και οι νεότεροι νιώθουν περήφανοι συνεχιστές του.
Τετράλοφος Κοζάνης
Ο Τετράλοφος είναι ορεινό χωριό της περιφερειακής ενότητας Κοζάνης, σε υψόμετρο 730 μέτρα. Το χωριό είναι κτισμένο ανάμεσα σε τέσσερις λόφους και εκεί οφείλει την ονομασία του.
Τα παλιότερα χρόνια, μετά την απελευθέρωση και την εγκατάσταση των προσφύγων από τον Πόντο και την Ανατολική Θράκη, οι κάτοικοι του χωριού ανέβαιναν στα παρχάρια, μέσα στα πλούσια δάση του Βερμίου. Οι γυναίκες του Τετραλόφου φημίζονταν για την κοπτική – ραπτική που ασκούσαν, ενώ οι περισσότερες ήταν και άριστες υφάντρες.
Από το 1983 δραστηριοποιείται ο «Μορφωτικός Λαογραφικός Σύλλογος Τετραλόφου» με σκοπό τη διατήρηση των ηθών και εθίμων των κατοίκων της περιοχής.
Ο Σύλλογος κάθε χρόνο αναβιώνει το έθιμο «Κοτσαμάνια» που είναι ενταγμένο στον κατάλογο της UNESCO, για την άυλη πολιτιστική κληρονομιά.
Δείτε επίσης: Χριστούγεννα στον Πόντο
Δείτε παρακάτω ένα μικρό απόσπασμα από τα γυρίσματα του εορταστικού επεισοδίου «Χριστούγεννα στο Χωριό», στον Τετράλοφο Κοζάνης.